تفکر انتقادی(پیچیده)
|
تفکر ساده
|
کنجکاوی اندیشمندانه(اهل پرسش بودن،
چیزها را به سادگی نپذیرفتن، به دنبال کشف حقایق بودن بر پایه اندیشه ورزی و...)
|
ساده لوحی ناآگاهانه(پذیرفتن بسیاری از
مسایل بر اساس شنیده ها، باورها و...، کنجکاو و پرسشگر نبودن و...)
|
عینیت گرایی(دیدگاه مبتنی بر
تحقیق و بررسی، آزمودن، تجربه کردن، درک واقعیت ها و...)
|
ذهنیت گرایی(دیدگاه مبتنی بر
باور، پذیرش بدون تحقیق و بررسی دقیق، حدس و گمان و...)
|
گستردگی فکری(داشتن ذهن باز
برای دریافت اطلاعات و ایده های تازه و اندیشیدن درباره آنها، داشتن آمادگی برای
پذیرفتن دیدگاه های تازه در صورت اثبات درست بودن آنها و کنار گذاشتن باورهای
قدیمی در صورتی که دیگر کارایی نداشته باشند و...)
|
محدودیت فکری(داشتن خط قرمزهای
فکری، چارچوب های محدود کننده و تعصب های ناآگاهانه، عدم تمایل برای یادگیری،
نوآوری و درک معانی و تجربه های تازه در زندگی، تمایل به حفظ سنت ها صرف نظر از
عاقلانه و اخلاقی بودن یا نبودن آنها و...)
|
انعطاف پذیری فکری(داشتن قانونمندی
ها و اصول منظم و هوشمندانه فکری در عین آمادگی برای پذیرش اندیشه های بهتر، چند
بعدی بودن یا نگریستن به جنبه های گوناگون یک موضوع یا مساله، پذیرفتن دیگران به
همان گونه که هستند و انجام گفت و گوهای سازنده و دوستانه و...)
|
انجماد فکری(داشتن تنها یک
تفسیر از پدیده ها یا تک بعدی بودن، تمایل به حفظ طرز تفکر قدیمی و تاریخ مصرف
گذشته، عدم تمایل به ایجاد دگرگونی های سازنده در زندگی، مسخره کردن و مقاومت در
برابر دیدگاه های مخالف و حتی اعمال خشونت نسبت به آنها و...)
|
شک گرایی معقول(تردید منطقی نسبت
به مسایل به ویژه مسایلی که دیگران آنها
را بدیهی و غیر قابل تردید می دانند، اظهار نظر شتاب زده و قطعی نکردن، به دنبال
پیدا کردن پاسخ و درک حقایق رفتن برای برطرف کردن تردیدها و...)
|
زودباوری یا شک گرایی حسی(پذیرفتن بدون تفکر
مسایل بر اساس اینکه چه کسی آنها را مطرح می کند یا در چه کتابی آمده است، نتیجه
گیری و اظهار نظر قطعی و آنی کردن بدون بررسی دقیق، انگ و برچسب نادرست زدن به
اندیشه های مخالف و...)
|
صداقت خردمندانه(تمایل به پذیرفتن
دیدگاه اشتباه خود در صورت اثبات، اعلام این اشتباه به دیگران، پوزش خواستن،
تصحیح و جبران، راستگو بودن به دلیل لذت بردن از راستی و انسانی بودن آن و نه به
طمع پاداش و به دست آوردن منافع شخصی و...)
|
عدم صداقت ناآگاهانه(دروغ گویی بدون
آگاهی از عواقب و آثار زیان بار آن بر خود و دیگران، پافشاری بر دیدگاه نادرست
خود حتی در صورت اثبات نادرستی آن، توجیه کردن، عدم تمایل به اعتراف به اشتباه و
عذر خواهی یا جبران آن، کتمان کردن یا مطرح نکردن حقایق به دلیل مصلحت اندیشی یا
حفظ منافع شخصی و...)
|
روش مندی فکری(شروع با پرسش،
بررسی وجود پاسخ های عاقلانه برای آن، جمع آوری اطلاعات، دسته بندی، ارزیابی و
بررسی اطلاعات و در پایان نتیجه گیری)
|
شلختگی ذهنی(پرسشگر نبودن، استناد
به کلیات، شنیده ها، ظواهر، باورها و... در نهایت نتیجه گیری شتاب زده و همراه
با پیش داوری)
|
ایستادگی، پافشاری، بردباری و استقامت به هنگام
تلاش برای حل کردن مسایل، دشواری ها، مشاجره ها و...
|
بی ثباتی ناشی از هیجان زدگی و احساس های غلیظ(عدم کنترل
احساس ها و هیجان های خود، عدم شکیبایی در برخورد با مسایل و...)
|
مصمم بودن(داشتن عزم، اراده، پشتکار و قاطعیت
برای درست انجام دادن کارهای درست و...)
|
نبودن پایداری و جدیت(تمایل به سرهم
بندی، سمبل کاری و درست انجام ندادن کارها و...)
|
احترام گذاشتن به دیگر دیدگاه ها
|
خودمداری، خودمحوری و نداشتن حس احترام عمیق نسبت
به دیگران |